Mübadil Kuruluşlarının Çağrısı

– Bundan 94 yıl önce; 30 Ocak 1923 tarihinde, Türkiye Büyük Millet Meclisi Hükümeti ile Yunan Hükümeti arasında, Türkiye’de yerleşik Rum-Ortodokslar ile Yunanistan’da

yerleşik Türk-Müslümanların zorunlu göçünü öngören Mübadele Sözleşmesi imzalandı.

– Yunanistan’ın Balkan Savaşına katıldığı tarih olan; 18 Ekim 1912 tarihinden itibaren yurtlarını terk etmiş olanları da kapsamına alan bu sözleşme ile yaklaşık 2.000.000

insan doğdukları toprakları terk etmek zorunda kaldı.

– Mübadeleye tabi tutulanlar; yüzlerce yıldır ekip-biçtikleri topraklarını, ekmek parası kazandıkları işyerlerini, evlerini, ibadet ettikleri kutsal mekanlarını, sevdiklerinin

mezarlarını geride bıraktılar. Limanlarda, tren istasyonlarında kurulan çadırlarda haftalarca, aylarca beklediler. Çoğu yolcu taşımaya elverişsiz olan gemilerle olmak

üzere iki ülke arasında günler, haftalar süren yolcuklar yaptılar. Bu uzun ve zahmetli yolculuk sırasında yaşamını kaybeden yakınlarını denize verdiler. Yetersiz

beslenmeden ve kötü fiziki koşullardan ötürü hastalanarak ölenler oldu. Aileler dağıldı. Yeni vatanlarında uzun süre uyum güçlüğü çektiler.

– Mübadillerin doğdukları toprakları ziyaret etmelerine uzun yıllar izin verilmedi.1. Kuşak mübadillerin hemen hemen tamamı memleket hasreti ile bu dünyadan sessizce göçüp gittiler. Son yıllarda giderek artan sayıda mübadil çocuğu ve torunu ,bir vasiyeti yerine getirircesine aile büyüklerinin “memleket” dedikleri toprakları ziyaret etmek istiyor. Onların doğdukları kentleri, köyleri, mahalleleri, ibadet ettikleri kutsal mekanları görmek istiyor. Kendi özel tarihlerine ve kültürlerine ait izleri sürmek

istiyor. Ancak; T.C vatandaşlarına vize uygulanması, vize alırken çekilen sıkıntılar düş kırıklığı yaratıyor.

– AB yöneticilerinden, Yunanistan ve Türkiye Cumhuriyeti Hükümetlerinden iki halk arasına örülen vize duvarının kaldırılmasını tekrar tekrar talep ediyoruz. Verilen sözlerin yerine getirilmesini bekliyoruz. Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olan biz mübadil kökenliler de Yunanistan vatandaşı olan Rum Ortodoks mübadil kökenliler gibi aile büyüklerimizin doğdukları toprakları vizesiz olarak ziyaret etmek istiyoruz.

– Eğer Avrupa Birliği vize uygulamasını sürdürecekse, mübadillerin ata topraklarını özgürce ziyaret edebilmeleri için Türkiye ve Yunanistan ortak bir çözüm üretebilir diye düşünüyoruz. 1930 yılında iki ülke arasında imzalanan “İkamet, Ticaret ve Seyrisefain Anlaşması” benzeri ikili bir anlaşma yapılabilir. Mübadele Sözleşmesi nedeniyle yaşadıkları ülkeleri terk etmek zorunda kalan mübadillere, onların çocuklarına ve torunlarına vizesiz seyahat etme, oturma, yerleşme ve ticaret yapma hakkı verilebilir. Her iki ülkenin yöneticilerinden bu talebimizi dikkate almalarını rica ediyoruz.

– Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Yunanistan Hükümeti’nden talebimiz daha var: Mübadillerin geride bıraktıkları cami, kilise, tekke, manastır, türbe, şehitlik, mezarlık gibi kutsal mekanların, hamam, bedesten, çeşme, ayazma gibi yapıların günümüze kadar ayakta kalmış olanlarının karşılıklı olarak restore edilmesini ve korunmasını talep ediyoruz. Türkiye’deki ve Yunanistan’daki yerel yönetimlerin ve sivil toplum kuruluşlarının mimari mirasın korunması konusunda gösterdikleri çabaları takdirle karşılıyoruz. Merkezi yönetimlerin ve Avrupa Birliği’nin de her iki ülkedeki kültürel mirasın korunması için yerel yönetimlere maddi ve teknik destek vermelerini istiyoruz.

– Mübadil kuruluşları olarak dikkat çekmek istediğimiz önemli bir konu da Ortadoğu’da devam eden kanlı çatışmalar ve savaşlardır.

– Ortadoğu’daki savaşlar ve çatışmalar nedeni ile insanlığın binlerce yıllık kültürel mirası yok ediliyor.

– Suriye’de, Irak’ta yüzbinler yaşamını yitirdi ve bu acımasız savaş bütün hızıyla sürüyor. Milyonlarca insan canını kurtarmak için ülkesini terk ediyor.

Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliğinin verdiği resmi rakamlara göre Aralık 2015 ayı itibariyle Suriye’yi terk edenlerin sayısı 4.862.778 kişiye ulaştı.

Türkiye’deki kayıtlı mülteci sayısı 2.900.000 kişi.

– Tükiye’deki mültecilerin büyük çoğunluğu yeniden bir yaşam kurabilmek amacıyla lastik botlarla Ege Denizini geçerek Yunanistan’a, oradan da Avrupa Ülkelerine ulaşmak için ölümcül

yolculuklara çıkıyor. Ege’nin/Akdeniz’in soğuk sularında günde 19 mülteci can veriyor.

Uluslararası Göç Örgütünün verilerine göre 2016 yılının ilk 7 ayında denizlerde yaşamını kaybedenlerin sayısı 4.027 kişi. Bunların %20’si Aylan Bebek gibi 0-11 yaş arasındaki çocuklar.

– Ülkemizde ve Ortadoğu’da terör saldırıları can almaya devam ediyor. Peki ne hedefleniyor? Emperyal çıkarlar uğruna ülkelerin bölünüp, parçalanması mı? Hatırlatmak isteriz ki; değişecek sınırlar bölge halklarına kan ve göz yaşından, göç ve ölümlerden başka hiçbir şey getirmeyecektir.

– Geçen yıl, aile büyüklerimize ait bilgilerin yer aldığı Muhtelit Mübadele Komisyonu Tasfiye Talepnamelerinin Cumhuriyet Arşivi ONLİNE Kataloglarına tekrar geri yüklenmesini talep etmiştik. Bu talebimizi yerine getiren Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğüne teşekkür ediyoruz.

Mübadelenin 94.yıldönümü nedeni ile mübadil kuruluşlarının düzenlenledikleri anma etkinliklerinde; savaşlarda, çatışmalarda, terör saldırılarında, mübadele

sürecinde yaşamını yitirenler ile umut yolculuğunda yaşamlarını yitiren savaşın çocukları anısına denize kırmızı karanfiller bırakıyoruz.

Emperyalist çıkarlar uğruna sürdürülen, yüzbinlerce insanın ölümüne, milyonlarca insanın ülkelerini terk etmelerine neden olan bu savaşları çıkaranları, destekleyenleri

ve sessiz kalanları şiddetle kınıyoruz ve yüksek sesle haykırıyoruz:

Savaşa son verin!

Terör saldırılarını lanetliyoruz!

Ölümleri durdurun!

Mülteci dramı son bulsun..

– Bu topraklarda yaşayan halkların geçmişinde yüzlerce yıllık birlikte yaşam deneyimi var. Bizler; mübadil çocukları ve torunları olarak, Mübadelenin 94. Yıl dönümünde

Orta Doğu’da, Balkanlar’da, Akdeniz’de, Ege’de ve yaşadığımız coğrafyada çatışmayerine barış, farklı olanı sürgün yerine birlikte yaşama ortamının oluşturulabileceğine yürekten inanıyoruz.

Savaşlarda, göç yollarında ve terör saldırılarında yaşamını yitirenleri saygı ve rahmetle anıyor, çekilen acılar bir daha yaşanmasın diyoruz..

Kamu oyuna saygıyla sunarız.

30.01.2017

VAKIF